Jeszcze kilkanaście lat temu jedyną „inteligentną” technologią w aucie było radio, a główną rozrywkę stanowiła muzyka z płyt CD (nowocześniejsze pojazdy pozwalały podłączyć pendrive’a) lub widoki za oknem. Obecne samochody są natomiast naszpikowane elektroniką – to prawdziwe smartfony na kołach. Wystarczy podłączyć telefon, aby uzyskać dostęp do ulubionej muzyki, podcastów czy filmów (oczywiście dla pasażerów).
Wszystkie te udogodnienia na pewno poprawiają komfort jazdy, a nawet w niektórych aspektach bezpieczeństwo. Niemniej, w dobie rosnącej liczby cyberprzestępstw, coraz częściej zastanawiamy się, czy hakerzy mogą zaatakować również Twój samochód? W tym artykule poznamy zalety inteligentnych technologii w autach. Sprawdzimy potencjalne możliwości hakerskich ataków i pokażemy, jak im przeciwdziałać.
Zalety inteligentnej technologii w aucie
Korzyści ze smart systemów w samochodach jest bardzo wiele. Za sprawą integracji z siecią i mobilnymi urządzeniami, auta stały się centrami danych – coraz częściej mówimy wręcz o komputerach na kołach. Liczne analizy dotyczące motoryzacji wskazują, że już niedługo we flotach dominować będą pojazdy z dostępem do Internetu. Poznajmy udogodnienia tych pojazdów:
-
Rozrywka i infotainment – nowoczesne samochody pozwalają na streaming przez platformy muzyczne, słuchanie podcastów, czy oglądanie filmów. Łączenie ze smartfonem odbywa się wygodnie przez systemy Android Auto czy Apple Car Play. To ogromny skok naprzód w porównaniu z epoką zwykłego radia FM.
-
Nawigacja i usługi online – dzięki łączności GPS i dostępności Internetu w samochodzie możemy korzystać z na bieżąco aktualizowanych map, informacji o korkach i wypadkach, prognoz pogody czy wyszukiwania stacji paliw, restauracji itp. Część auto oferuje również hotspoty Wi-Fi.
-
Bezpieczeństwo i wsparcie kierowcy – inteligentne technologie poprawiają również bezpieczeństwo na drodze. Nowoczesne auta są wyposażone w systemy ADAS (Advanced Driver-Assistance Systems) obejmujące np. adaptacyjny tempomat, asystenta pasa ruchu, automatyczne hamowanie przed przeszkodą czy system parkowania autonomicznego.
Czy inteligentne auto może zostać zhakowane?
Krótka odpowiedź brzmi: tak, to możliwe. Wraz z postępem technologii motoryzacyjnej cyberprzestępcy zyskują coraz większe pole do popisu. Co więcej, eksperci są zgodni, że im bardziej zaawansowany technologicznie pojazd, tym łatwiej może paść ofiarą ataku hakerskiego.
Wynika to z faktu, że dzisiejsze auta mają znacznie więcej systemów elektronicznych – od 20 do nawet ponad 100 mikroprocesorów kontrolujących różne funkcje pojazdu. Do tego dochodzi ogromna liczba punktów dostępu (np.Wi-Fi, Bluetooth, sieć komórkowa, porty USB/OBD), przez które hakerzy widzą w nowych autach wymarzony cel.
Skutki włamania mogą być poważne – od kradzieży danych osobowych kierowcy po przejęcie kontroli nad układami pojazdu i spowodowanie wypadku. Jak hakerzy mogą zaatakować samochód w praktyce? Scenariuszy jest wiele, w tym m.in.:
-
Atak zdalny przez Internet – jeśli w oprogramowaniu systemu rozrywkowego lub innych modułach znajduje się luka, doświadczony haker może ją wykorzystać, aby uzyskać dostęp do pokładowej sieci CAN. Branżowy raport Help Net Security wykazał, że 65% kierowców jest świadomych, że zdalne zhakowanie ich pojazdu jest realne, jednak tylko 19% z nich czuje się w pełni zabezpieczona przed takim atakiem.
-
Zainfekowane urządzenia i porty – samochód, podobnie jak komputer, może zostać zainfekowany malware. Haker może np. próbować podłączyć zainfekowany pendrive do portu USB w aucie. Istnieje również możliwość przeprogramowania elektroniki sterującej w celu kradzieży przez port diagnostyczny OBD-II.
-
Atak przez smartfona sparowanego z autem – smartfony stały się integralną częścią ekosystemu samochodu – łączymy je przez Bluetooth, USB lub aplikacje producenta. To wygodne, ale jeśli telefon zostanie zhakowany lub zawirusowany, może posłużyć jako furtka do auta. Według ekspertów z branży cyberbezpieczeństwa, parując smartfon z systemem multimedialnym, użytkownik może w nieświadomy sposób pomóc hakerowi w kradzieży haseł, pieniędzy czy danych.
Zagrożenia są więc jak najbardziej realne. Choć w ciągu ostatnich dekad ogólna liczba kradzieży spadła, to już w 2023 r. polska policja odnotowała ponad 10 tysięcy zgłoszeń kradzieży pojazdów – aż o 36% więcej niż rok wcześniej! Zdaniem ekspertów jest to związane z coraz aktywniejszymi działaniami grup przestępczych korzystających nie z łomów czy łamaków, a sprzętu elektronicznego. Groźne są jednak również kradzieże danych przez systemy multimedialne.
Jak chronić samochód i dane przed cyberatakami?
Producenci samochodów premium wdrażają coraz lepsze zabezpieczenia – począwszy od systemów wykrywających intruzów (IDS) przez biometrię aż po izolowanie infotainmentu od istotnych układów auta. Systemy bezpieczeństwa zdają się jednak nie do końca nadążać za postępem, a przy tym nieco starsze auta mogą nie podlegać aktualizacjom oprogramowania.
Oto kilka praktycznych wskazówek, które pozwolą Ci się ochronić:
-
Regularnie aktualizuj oprogramowanie auta – nie lekceważ powiadomień o dostępnych aktualizacjach systemu infotainment czy nawigacji. Aktualizacje często zawierają ważne poprawki bezpieczeństwa, które likwidują świeżo wykryte luki!
-
Korzystaj z VPN podczas łączenia auta z Internetem – jeśli Twój samochód udostępnia hotspot Wi-Fi lub korzystasz z pokładowych aplikacji online, skorzystaj z wirtualnej sieci prywatnej (VPN) do szyfrowania transmisji danych. VPN tworzy szyfrowany tunel dla Twojego połączenia, dzięki czemu chroni przed przechwyceniem komunikacji przez osoby trzecie, np. podczas łączenia z siecią publiczną na stacji paliw. Na początek możesz sprawdzić najlepszy VPN na okres próbny, co pozwoli Ci przetestować działanie takiej ochrony w praktyce bez dużych kosztów.
-
Korzystaj tylko ze sprawdzonych aplikacji i urządzeń – unikaj instalowania do systemu auta nieautoryzowanych dodatków czy aplikacji niewiadomego pochodzenia. Używaj wyłącznie zaufanych aplikacji mobilnych producenta lub popularnych platform jak Google Maps, Spotify czy produkty od Apple. Unikaj również podłączania niezaufanych urządzeń USB do portów w aucie.
-
Chroń dostęp do systemów pojazdu – ustaw silne hasła w aplikacji mobilnej łączącej się z Twoim samochodem i nie udostępniaj nikomu swojego konta. Skorzystaj z dwuskładnikowego uwierzytelnienia, jeśli tak opcja jest dostępna
-
Uważaj na socjotechnikę i phishing – cyberprzestępcy mogą próbować dostać się do Twojego auta nie tylko z użyciem technologii, ale i podstępem. Bądź czujny na podejrzane wiadomości e-mail lub SMS podszywające się pod producenta samochodu, nalegające na „zainstalowanie pilnej aktualizacji”. Nigdy nie klikaj podejrzanych linków i nie podawaj haseł poza oficjalną aplikacją lub stroną producenta.
Podsumowując, smart technologie w samochodach oferują niezwykłe możliwości, lecz niosą ze sobą także nowe zagrożenia. Nie należy jednak z nich rezygnować. Zamiast tego warto zadbać o aktualizacje i stosować się do zasad cyberhigieny. Producenci z kolei wprowadzają standardy bezpieczeństwa, po to, by przyszłość motoryzacji oparła się cyberatakom. Korzystajmy więc z technologicznych nowinek w autach, trzymając rękę na pulsie.
